سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد)، بزرگترین بازار شفاف دولت

وی همچنین از مزایای سامانه ستاد به موارد زیر اشاره نمودند:

1. ایجاد بستری شفاف جهت فسادزدایی انجام معاملات: با راه­اندازی این سامانه، هم­اکنون دولت این دانش را بطور کامل دارد که چه دستگاهی، چه معامله­ای را با چه کسانی، تحت چه ضوابطی، در چه رقابتی، با چه شرایطی و در چه زمانی انجام داده است. بایستی اذعان نمود که دیجیتالیزه کردن فرآیندهای سنتی، نرخ فساد را صفر نمی­کند اما ریسک انجام تخلف و فساد را کمینه می­کند. به عبارتی، اگر تعمدی در انجام تخلف وجود داشته باشد، ردپاها به وضوح در سیستم می­مانند. در سال 97، شفاف­سازی معاملات وزارت صنعت، معدن و تجارت در سامانه ستاد انجام شد؛ بدین گونه که تمامی معاملاتی که وزارت صمت و سازمان­های تابعه آن انجام می­دهند و نصاب آنها از در زمره معاملات خرید جزئی به بالاتر (در سال 97، رقم دو میلیون و پانصد هزار تومان به بالا) بوده است در این سامانه در قسمت پنل شفا­ف­سازی معاملات قابل رویت است. در گام بعدی، در تیر ماه 98، اقلام اطلاعاتی تمامی معاملات وزارتخانه­ها، دستگاه­های اجرایی مشمول قانون برگزاری مناقصات و سایر قوانین مالی و معاملاتی بخش عمومی نیز در این پنل، شفاف­سازی شدند. بدیهی است که اگر دستگاه­ها، افزون بر نظارة دستگاه­های نظارتی همانند سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات، نظاره و نگاه عموم مردم را نیز بر فرآیند انجام معاملات خود ببینند، نرخ انجام تخلف کمینه خواهد گردید. البته این اطلاع ­رسانی، شفاف­سازی پس از انجام تمامی مراحل در سامانه ستاد است و رسالت این سامانه بسیار بیشتر از اطلاع­رسانی است.
2. ایجاد یک بستر معاملاتی منصفانه برای رقابت تمامی تامین­کنندگان کالا و خدمات در کل کشور: سامانه ستاد بر بستر وب است؛ برای مثال برای تامین­کنندگان جنوب کشور، این امکان فراهم است که پاسخگوی نیازمندی­های دستگاه­های شمال کشور نیز باشند. لذا این امکان، می­تواند موجب رونق کسب و کارهایی شود که شاید تا دیروز تنها پاسخگوی دستگاه­های استان و یا شهر خود بودند و مساوات را در اختیار قرار می­دهد.  افزون بر این، در مزایده­های دولتی نیز، تعداد مزایده­گران بسیار بیشتر از حالت فیزیکی شده است. در برخی از مزایده­ها قریب 600 مزایده­گر در معامله شرکت می­کنند که این نشان­دهنده، حضور حداکثری از کل کشور در یک معامله و فراگیری سامانه است.
3. ایجاد یک انباره از داده­های پرارزش برای استفاده در تصمیمات مدیریت کلان کشور: سامانه ستاد، اکنون تبدیل به انبارة دادة پرارزشی شده است که می­توان مبتنی بر کاویدن و پایش این داده­های عظیم، راهنماهای بسیار خوبی را جهت تصمیم­سازی و تصمیم­یاری برای سازمان­ها و ارگان­های مدیریتی ایجاد نمود. برای مثال سازمان برنامه و بودجه کشور می­تواند مبتنی بر هزینه­کرد سال گذشته دستگاه­ و نهادهایی که از بودجه دولتی ارتزاق نموده­اند، برآورد و تامین بودجه واقعی­تری را در سال آینده تخصیص دهد یا برای مثال می­توان سیاست­گذاری­های کلان پیرامون تولید یک کالای خاص، وارد نمودن آن یا خرید قطعی نمودن آن را بر مبنای داده­های واقعی سامانه انجام داد یا برای مثال مبتنی بر میزان مصرف یک کالای خاص در یک استان و تامین آن از استان­های دیگر، در سیاست­های تولیدی تدوین شده برای آن استان در صورت امکان بازنگری نمود.
4. ایجاد و حفظ محرمانگی معاملات : تمامی پاکات معامله از جمله پاکت ج مناقصات که مشتمل بر پیشنهادات مالی است، با استفاده از روش­های ترکیبی رمزنگاری متقارن و نامتقارن رمز می­شوند و تنها توسط دستگاه­ معامله­گزار و تنها در زمانی که بایستی این پاکات گشوده شوند، بازگشایی می­شوند. افزون بر رمزنگاری، از امضای دیجیتال و مهرزمانی نیز بهره­برده می­شود که مشخص شود چه کسی بر روی چه سندی، چه زمانی مجوز چه کاری را داده است.
5. جلوگیری از معامله کالاهای خارجی: هم­اکنون تعامل خوبی با معاونت امور صنایع وزارت صمت شکل گرفته است و کالاهایی که آن معاونت به یقین برسد که بدیل و نظیر داخلی  دارند و در سامانه ستاد نیز تامین­کننده آن حضور دارد را مشخص کرده و ارسال می­کنند تا در این سامانه، امکان معامله آنها غیرفعال شود.
6. امکان نظارت سیستمی برای دستگاه­های نظارتی: با ورود به زیرسامانه اطلاعات مدیریتی سامانه ستاد، اطلاعات مورد نیاز برای مونیتورینگ و نظارت بر روند انجام معامله  برای دستگاه­های نظارتی فراهم شده است.
7. ارتباط سیستمی با سامانه­های سازمان برنامه و بودجه: برای جلوگیری از تعدد ورود اطلاعات در سامانه­های متفاوت و همچنین دریافت اطلاعات صلاحیت پیمانکاران و مشاوران بطور سیستمی از سازمان برنامه­ و بودجه کشور، زیرساخت­های لازم برای تبادل داده­ها شکل گرفته است و ان­شالله تا پایان سال 98، این تبادل تکمیل گردد.
8. انجام تمامی مراحل معاملات برای دستگاه­ها و نظارت بر این معاملات بدون کاغذ و تمامی الکترونیکی: طبق آمارهای کسب شده از سامانه، تاکنون بیش از 12 میلیون صفحه کاغذ مبتنی بر بکارگیری سامانه ستاد صرفه­جویی شده است.

دکتر اصغری همچنین پیرامون داده­های آماری سامانه اشاره کردند که مبتنی بر تکلیف ماده 9 برنامه توسعه ششم، هم­اکنون تمامی انواع معاملات در سامانه ستاد قابل بهره­برداری است و تاکنون بیش از 75 هزارمیلیارد تومان تراکنش مالی در این سامانه انجام شده است که بیش از 90 درصد این تراکنش­ها در دو سال گذشته صورت گرفته است (سامانه از سال 91 شروع به کار کرده است). همچنین تاکنون، بیش از 60 هزار مناقصه و 14 هزار مزایده در سامانه ستاد منتشر گردیده است.

وی افزود، از جمله اقداماتی که امیدواریم تا پایان سال جاری شاهد به بار نشستن آن در سامانه ستاد باشیم عبارتند از:

1. ارتباط سیستمی با بانک مرکزی برای احراز اصالت ضمانتنامه­های بانکی که ارائه این سرویس، موجب تسهیل فرآیند برای دستگاه­ها و تامین­کنندگان درحین معامله خواهد شد.
2. فراهم نمودن امکان ثبت­نام غیرحضوری. مبتنی بر فراهم شدن وب­سرویس­های هویتی ثبت­احوال، شاهکار، اتباع خارجی، کد پستی، مجوزها و ... اکنون می­توان ثبت­نام را بدون حضور تامین­کنندگان به دفاتر ثبت­نام انجام داد.
3. فراهم نمودن برنامه کاربردی و اپلیکیشن موبایلی برای خدمات سامانه
4. کاربر پسندتر نمودن فرم­ها و فرآیندهای انجام معاملات
5. ارتباطات سیسیتمی با سامانه­های مالی داخلی دستگاه­ها جهت تسریع فرآیندهای حسابرسی­های مالی برای ذیحسابان و دیوان محاسبات و اجتناب از دوباره­کاری­ها و اتلاف کاغذ

دکتر اصغری در نهایت افزود که اتاق­های بازرگانی، اتحادیه­ها و اصناف باید حضور پررنگ­تری برای معرفی این سامانه به افراد زیرمجموعه خود داشته باشند تا دایره­ وسیع­تری بتوانند از این بازار بزرگ به صورت منصفانه بهره­مند شوند.